
برای خرید و فروش سهام در بازار بورس ،فرابورس باید ابتدا در سامانه جامع اطلاعات مشتریان (سجام ) به صورت الکترونیک یا حضوری در دفاتر پیشخوان ثبت نام نموده و پس از تکمیل ثبت نام و دریافت کد پیگیری 10 رقمی جهت احراز هویت یا از طریق دفاتر پیشخوان و یا به صورت الکترونیک اقدام نمایید بعد از تکمیل مراحل برای شما کد بورسی صادر میگردد که از طریق آن کد بورسی با مراجعه به سایت کارگزاری های بورسی معتبر مانند کارگزاری رضوی به صورت الکترونیک اقدام به ثبت نام و دریافت دسترسی سامانه های معاملاتی نمایید.
کلاسها و دورههای آنلاین و حضوری مختلفی برای یادگیری روشهای مختلف تحلیل وجود دارد. اگر وقت و حوصله یادگیری مبانی بورس را داشته باشید میتوانید خودتان اوضاع بازار را تحلیل کنید و در مورد خرید و فروشهایتان تصمیم بگیرید. شرکتهای مشاور سرمایهگذاری و سبدگردان نیز در این زمینه خدمات مشاوره ارائه میدهند. این شرکتها تحت نظارت دقیق سازمان بورس هستند و تجربه و تخصص بسیاری در این زمینه دارند؛ بنابراین معمولا عملکرد خوبی از آنها مشاهده میشود.
حداقل سرمایهای که میتوانید با آن وارد بورس شوید ۵۰۰ هزار تومان است و سهام شرکتهای مختلف را خریداری کنید. سود یا زیانی که با آن مواجه میشوید به صورت درصدی محاسبه خواهد شد. طبیعتا هر چه سرمایه بیشتری وارد بورس کنید، میزان سود یا زیان تان نیز بیشتر میشود.
معاملات سازمان بورس و اوراق بهادار از شنبه تا چهارشنبه به جز تعطیلات رسمی با اعمال 15 دقیقه مرحله پیش گشایش که راس ساعت 08:45 دقیقه آغاز می شود و درحالت سفارش گیری قرار گرفته اما معامله ای انجام نمی شود و پس از طی این زمان راس ساعت 09:00 صبح معاملات آغاز می شود و این زمان تا ساعت 12:45 دقیقه ادامه می یابد .
برای پیشگیری از نوسان بیش از حد و افزایش و کاهشهای ناگهانی، سقفی برای نوسانات بازار در نظر گرفته شده است. در حال حاضر دامنه نوسان روزانه قیمت سهام بورسی و بازار اول و دوم فرابورس در هر روز، نسبت به قیمت پایانی روز گذشته، میتواند از ۵+ درصد تا ۵- درصد، تغییر کند. در بازار پایه فرابورس بسته به نوع بازار دامنه نوسان ۳%، ۲% و ۱% است.
شما میتوانید با مراجه به درگاه ذینفعان بازارسرمایه به صورت الکترونیک دارایی تجمیعی خود را مشاهده و درصورت نیاز سند مورد نیاز هریک از سهام خود را جداگانه دریافت نمایید برای این کار ابتدا وارد سامانه سمات – درگاه یکپارچه ذینفعان بازار سرمایه شده و اگر بار اولی است که وارد می شوید اقدام به ثبت نام نموده و پس از ورود در قسمت گزارش دارایی اقدام به دریافت برگه سهام خود نمایید لازم به ذکر است در این سایت میتوانید از میزان سودنقدی تعلق گرفته از طریق مجامع شرکت هایی که سهامدار آن هستید نیز مطلع شوید.
مدتی است که سامانه جدیدی برای معاملات راهاندازی شده و هر یک از نمادهای معاملاتی را زیر نظر یک کارگزار قرار داده است. به این کارگزار، کارگزار ناظر گفته میشود. با این شرایط، سهام هر نماد معاملاتی فقط از طریق کارگزار ناظر به فروش میرسد. البته برای خرید میتوان از طریق همه کارگزارها اقدام کرد. ممکن است برای نمادهای معاملاتی مختلف، کارگزارهای مختلف داشته باشید، همچنین شما میتوانید با مراجعه به کارگزاری دیگری با در دست داشتن( سند سهام ) دارایی خود را جابجا کرده و در کارگزاری مقصد اقدام به خرید و فروش نمایید.
پورتفوی واژهای است که به یک مفهوم ساده اشاره دارد: مجموعهای از داراییها و سهامی که یک فرد خریداری کرده است. با تشکیل این سبد، ریسک غیر سیستماتیک کاهش مییابد. وقتی چند نوع سهم را خریداری کرده باشید، ریسک ضرر خود را کاهش دادهاید. در واقع سود یک سهم میتواند ضرر یک سهم دیگر را جبران کند.
برای داشتن یک سرمایهگذاری پر سود، باید سهمی را انتخاب کنید که احتمال افزایش قیمت بیشتری داشته باشد. این پیش بینی بر اساس تجزیه و تحلیل بازار انجام میشود. روشهای مختلفی برای تحلیل بازار وجود دارد که در این میان، تحلیل بنیادی و تحلیل تکنیکال شهرت و رواج بیشتری دارند.
در روش تحلیل تکنیکال، آمارهای فعالیت بازار آنالیز میشود. تحلیل گران تکنیکال فاکتورهایی مثل قیمت و حجم معاملات را در نظر میگیرند با تشخیص روندها و الگوها سهمهای پرسود را شناسایی میکنند. آنها معتقدند با بررسیهای آماری، میتوان میزان رشد سهمهای مختلف را پیش بینی کرد.
تحلیل فاندامنتال بر محاسبه ارزش ذاتی هر سهم تاکید دارد و برای این کار، فاکتورهای مختلفی را از جمله وضعیت کلی اقتصاد و عملکرد شرکت را در نظر میگیرد. این رویکرد عقیده دارد که سهام هر شرکت در بلندمدت به سمت ارزش ذاتی خود حرکت میکند و بنابراین برای داشتن یک سرمایهگذاری پرسود و مطمئن باید ارزش ذاتی سهام را محاسبه کرد.
هنگامی که یک شرکت افزایش سرمایه می دهد، به نسبت درصد افزایش سرمایه تعداد سهام آن نیز افزایش پیدا می کند. حال به دلیل اینکه سهامداران یک شرکت خواهان حفظ حقوق و منافع خود در شرکت هستند، این انتظار را دارند که بعد از افزایش سرمایه شرکت، درصد مالکیت خود در شرکت را نسبت به قبل از افزایش سرمایه حفظ بکنند به همین دلیل براساس قانون تجارت این حق برای سهامداران شرکت در نظر گرفته می شود. بر این اساس، درصورتی که یک شرکت سهام جدیدی برای فروش منتشر کند، سهامداران فعلی در خرید این سهام جدید اولویت دارند. به این اولویت در خرید سهام نسبت به سهامداران جدید، حق تقدم خرید سهام گفته می شود.
از آنجایی که برخی از سهامداران ممکن است تمایلی نداشته باشند که در افزایش سرمایه شرکت کنند، باید امکانی برای عدم شرکت آنها در افزایش سرمایه نیز در نظر گرفته بشود. به همین دلیل بعد از برگزاری مجمع شرکت یک نماد حق تقدم نیز در بازار برای آن شرکت تعریف می شود تا سهامداران بتوانند از طریق آن نماد، حق های خود را به فروش برسانند؛ مثلا اگر شرکت ایران خودرو با نماد خودرو افزایش سرمایه بدهد، نماد حق تقدم آن خودروح خواهد بود به عنوان مثال شما ۱۰۰۰ سهم خودرو و ۵۰۰ حق خودرو بعد افزایش سرمایه خواهید داشت. شما می توانید مثل سهام عادی حق تقدم خود را نیز از طریق کارگزاری و یا از طریق سیستم آنلاین به فروش برسانید. معمولا قیمت حق تقدم به اندازه همان مبلغ اسمی (۱۰۰۰ ریال) از قیمت سهم عادی کمتر است. البته این اختلاف می تواند به دلایل متعددی کمتر یا بیشتر از این عدد نیز باشد.
هنگامی که شما فرم شرکت در افزایش سرمایه را پر کرده اید، باید به همان نسبت نیز برای شرکت آورده نقدی داشته باشید. در نتیجه باید به ازای هر گواهی که دارید مبلغی معادل ارزش اسمی سهم را پرداخت نمایید. همانطور که می دانید ارزش اسمی هر سهم در ایران در حال حاضر ۱۰۰۰ ریال است. در نتیجه به ازای هر گواهی که دارید و ۱۰۰۰ ریالی که پرداخت می کنید ۱ عدد سهم به شما تعلق خواهد گرفت در صورتی که در مهلت مقرر این ۱۰۰۰ ریال را پرداخت کنید، بعد از اینکه افزایش سرمایه شرکت نزد سازمان بورس به ثبت می رسد، حق تقدم های شما نیز به صورت اتوماتیک تبدیل به سهام عادی خواهد شد. این پروسه معمولا بین ۳ تا ۶ ماه زمان خواهد برد.
دامنه نوسان برای خرید و فروش نماد حق تقدم شرکتها ۲ برابر دامنه نوسان سهام عادی است؛ یعنی یک نماد حق تقدم در طول روز می تواند مثبت ۱۰ درصد و منفی ۱۰ در صد نسبت به قیمت پایانی روز گذشته نوسان داشته باشد. پس افرادی که آن را خرید و فروش می کنند باید با این علم که ریسک این کار بیشتر از خرید و فروش سهام عادی است، این کار را انجام بدهند چرا که در این حالت در طول روز در بیشترین حالت می تواند حدود ۲۰ درصد نوسان داشته باشد. در صورتی که این دامنه نوسان برای سهام عادی نزدیک به ۱۰ درصد است.
برای فروش سهام عدالت خود اگر روش سهامداری خود را به صورت مستقیم انتخاب کرده باشید به مراجعه به سامانه سهام عدالت کارگزاری ها به صورت الکترونیک میتوانید اقدام به ثبت سفارش فروش سهام خود تا سقف 60 درصد نمایید و پس از ثبت سفارش در صورت باز بودن سامانه فروش سفارش شما انجام شده و وجه به حساب سجام شما واریز خواهد شد.
اگرروش سهامداری خود راغیر مستقیم انتخاب کرده باشید یا اگر اقدامی جهت روش سهامداری خود نکرده باشید ، بنا به ارزش سهام عدالت شما مقداری سهام تحت عنوان سرمایه گذاری استان تولد شما به شما تعلق میگیرد که اگر این نماد در بازار معاملات فعال باشد میتوانید مانند سهام عادی اقدام به فروش نمایید.
برای اطلاع از کارگزار ناظر سهام عدالت خود کافی است با شماره گیری شماره 1569 پشتیبانی سهام عدالت و شماره گیری کلید 1 و سپس کلید 3 پس از وارد کردن کد ملی از کارگزار ناظر خود اطلاع پیدا نمایید.
برای اطلاع از نحوه دریافت کارت اعتباری سهام عدالت و همچنین پیگیری واریزی های سهام عدالت فروش رفته و یا دریافت سود سهام عدالت با شماره 1569 پشتیبانی سهام عدالت تماس حاصل نمایید.
افرادی که مشمولان سهام عدالت هستند، نباید الزاما کد بورسی داشته باشند، ولی افرادی که قصد فروش سهام عدالت را دارند، باید الزاما برای دریافت کد بورسی اقدام نمایند تا بتوانند نسبته به فروش سهام عدالت خود در بانک اقدام نمایند.
یکی از سوالات پرتکرار در بازار بورس این است که عرضه اولیه چیست؟ زمانی که یک شرکت برای اولین بار سهام خود را در بازار ارائه میکند، عرضه اولیه صورت گرفته است، پس از تعیین قیمت، سهام به میزان مشخصی وارد بازار می شود و بر اساس تجربه قیمت آن تا چندین درصد افزایش خواهد یافت . به دلیل احتمال کسب سود بالا، مردم تمایل زیادی نسبت به خرید عرضه اولیه دارند و جو خوش بینانه ای در این زمینه حاکم است.
به صورت کلی در نظر داشته باشید که بهتر است برای فروش عرضه اولیه اصلا عجله نداشته باشید و به چشم یک سرمایه گذاری ۱ یا ۲ ساله به آن نگاه کنید.اما متناسب با استراتژی شخصی خود میتوانید پس از رد شدن از هدف ریالی تعیین شده توسط شما برای آن عرضه اقدام به فروش نمایید.
برای انتقال سهام به ورثه قانونی باید مراحلی را از طریق سایت شرکت سمات (شرکت سپردهگذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه) و دفاتر پیشخوان دولت طی کرد که این مراحل به این ترتیب است، در ابتدا وراث به سایت شرکت سمات مراجعه کرده و وارد قسمت خدمات انتقال سهام اشخاص متوفی میشوند، پس از مطالعه فهرست دفاتر پیشخوان دولت و انتخاب نزدیکترین دفتر با در دست داشتن مدارک لازم اقدام به تشکیل پرونده قهری میکنند.مدارک لازم در این زمینه عبارتند از گواهینامه واریز مالیاتی، گواهی انحصار وراثت، گواهی فوت، اصل و تصویر اصل شناسنامه و کارت ملی متوفی (یا برابر اصل) و وراث. پس از مراجعه به نخستین دفتر پیشخوان دولت نسبت به ارائه فرم نقل و انتقال قهری به یکی از ورثه یا نماینده وراث اقدام کرده و پس از تکمیل مدارک اخذ شده به سمات ارسال میکنند.