بورس اوراق بهادار

انواع اوراق بهادار در بورس

سهام عادی

سهام ممتاز

مشتقات

صکوک


بورس اوراق بهادار


تولید کنندگان جهت ادامه و توسعه فعالیتهای خود نیازمند سرمایه هستند و سرمایه داران نیز به دنبال سرمایه گذاری منابع مالی خود هستند و بنابراین یکی از بهترین مکانهایی که این دو گروه را می توان به یکدیگر رساند، بازار بورس اوراق بهادار است. بازار سرمایه و به ویژه بازار بورس اوراق بهادار این امکان را فراهم می‌کند تا هر فرد به میزان دارایی و سرمایه‌ای که دارد در یک یا چند شرکت بزرگ سرمایه‌گذاری کند، و در سود آن‌ها شریک شود.


ورود به سامانه

پلتفرم های معاملاتی

معاملات آنلاین(برخط)

یکی از مطمئن ترین و آسان ترین روشها جهت بهره برداري از زمان با کمترين هزينه و اتلاف سرمايه انساني و مادي در بازار سرمایه


مرکزتماس

سامانه"معاملات با استفاده از مركز تماس"ابزاری جديد دربازار سرمايه است كه منافع سرمايه گذاران و كارگزاران را به صورت توام تامين ميكند.


رایان همراه

كليه مشتريان كارگزاري كه كد كاربري و رمز عبور دسترسي به سامانه برخط كارگزاري را دريافت نموده اند مي توانند از اين سامانه استفاده نمايند.


مزایای بورس

بورس از طریق جذب و به کار انداختن سرمایه‌های راکد، حجم سرمایه‌گذاری در جامعه را بالا می‌برد.

بورس بین عرضه‌کنندگان و تقاضاکنندگان سرمایه ارتباط برقرار می‌کند و معاملات بازار سرمایه را تنظیم می‌نماید. هم چنین با قیمت‌گذاری سهام و اوراق بهادار تا حدودی از نوسان شدید قیمت‌ها جلوگیری می‌کند.

بورس مردم را به پس‌انداز تشویق و بدین وسیله باعث به‌کارگیری پس‌انداز مردم در فعالیت‌های اقتصادی می‌شود. بورس سرمایه لازم برای اجرای پروژه‌های دولتی و خصوصی را فراهم می‌آورد.

تاریخچه بورس در دنیا

واژه بورس از نام خانوادگی شخصی به نام "واندر بورس" اخذ شده که در اوایل قرن چهاردهم در شهر بروژ بلژیک میزیسته و صرافان شهر در مقابل خانه او گرد هم میآمدند و به دادوستد کالا، پول و اوراق بهادار میپرداختند. این نام بعدهابه کلیه اماکنی اطلاق شد که محل دادوستد پول، کالا و اسناد مالی و تجاري بوده است.

شد بورس سهام و جاافتادن آن در عملیات تجاري و اقتصادي، با انقلاب صنعتی اروپا و شکوفایی اقتصاد تازه متحول شده آن همراه بوده است. اولین بورس معتبر دنیا، در سال 1611 در شهر آمستردام تشکیل شد و کمپانی معروف هند شرقی سهام خود را در آن بورس عرضه کرد. بورس آمستردام امروزه نیز یکی از منابع مهم تأمین سرمایه در سطح بینالمللی است. نکتۀ قابل توجه آن است که در هنگام افزایش قابل ملاحظه معاملات سهام، کشورهاي اروپایی نظیر انگلستان، آلمان، سوئیس، قوانین و مقررات ناظر بر معاملات سهام و ضمانتهاي اجرایی لازم براي آن را وضع کردند تا از هرگونه تقلب و پایمال شدن حقوق صاحبان سهام جلوگیري شود.

بورس اتریش در وین در سال 1771 افتتاح شد که عمدتاً به معاملات اوراق قرضه دولتی جهت تامین مالی جنگ میپرداخت. بورس اتریش در پایان قرن 19 میلادي 2500 سهم را در تابلوي خود داشت و یکی از مهمترین مراکز مالی اروپا به شمار میرفت.

در لندن معاملهگران در بورس جهت انجام معامله در قهوهخانه گرد هم میآمدند. براي نظم بخشیدن به بازار، قهوهخانه نیوجاناتان در سال 1698 به بورس اوراق بهادار تبدیل شد. بورس نیویورك در اواخر قرن هجدهم (1792 (تأسیس شده و با وجود رقباي دیگر، از نظر حجم معاملات و اهمیت در بازار سرمایه آمریکا، در مقام اول قرار دارد. درآمریکا، اولین محل شناخته شده به عنوان بورس اوراق بهادار، در نیویورك و در محوطهاي در زیر سایه درخت نارون بزرگی در "وال استریت" بود که بعدها به قهوهخانهاي در همان نزدیکی انتقال یافت. بورس وال استریت با جمعآوري مبالغی به عنوان ورودیه از دلالان (کارگزاران) و گسترش عملیات، تقویت شد و به مجتمع تجاري عظیمی مبدل گردید که بعدها به نام "بورس سهام نیویورك " به ثبت رسید. درحال حاضر تعداد کارگزاران این بورس به چند هزار شخص حقیقی و حقوقی بالغ میگردد. در حال حاضر در اغلب کشورهاي دنیا، بورسهاي اوراق بهادار فعالیت میکنند.

در این قسمت با انواع اوراق بهادار در بورس و تعریف آن ها آشنا می شوید:

سهام عادی

سهام عادى يک نوع دارائى مالى است که نشان‌دهنده مالکيت در يک شرکت است. از ويژگى‌هاى سهام عادى مى‌توان حق مالکيت، مسئوليت محدود سهامداران، حق رأى و کنترل شرکت و حق تقدم در خريد سهام جديد را نام برد.

سهام ممتاز

سهام ممتاز نوعي اوراق بهادار است كه دارندة آن نسبت به درآمدها و دارايي‌هاي شركت، حق يا ادعاي محدود و معيني دارد. اين نوع از سهام را به دو دليل ممتاز مي‌نامند: سود اين سهام قبل از سهام عادي پرداخت مي‌شود. در زمان انحلال شركت يا فروش دارايي‌ها، بعد از تسوية بدهي‌هاي شركت، ابتدا صاحبان سهام ممتاز حقوق خود را دريافت مي‌كنند و سپس باقيماندة دارايي‌ها به صاحبان سهام عادي مي‌رسد.

مشتقات

ابزار مشتقه، اوراق بهاداری هستند كه به خودی خود ارزش ذاتی ندارند و ارزش آن ها براساس دارایی اصلی دیگری تعیین می شود. به عبارت دیگر براساس یك دارایی اصلی یا زیربنایی، اوراق بهاداری فرعی ایجاد می شود.

این اوراق بهادار با وجود آن كه ارزش ذاتی ندارند ولی مانند یك اوراق بهادار مستقل در بورس معامله می شوند. ابزار مشتقه ی بسیار متنوعی در بازارهای بین المللی وجود دارند ولی مهم ترین آن ها در ایران اختیار معامله و قرارداد آتی هستند كه در ادامه به طور خلاصه شرح داده می شوند.

قرارداد آتی

قرارداد آتی (futures contract) نوعی ابزار مشتقه است که قابلیت خرید و فروش در بازارهای مالی را دارد.[۱] در این قرارداد طبق عقد صلح یک طرف (فروشنده) توافق می کند در سر رسید معین ، مقدار معینی از کالای مشخص را در عوض قیمتی که الان تعیین می کنند به طرف دیگر (خریدار) تحویل دهد.

صکوک

اصطلاح صکوک برگرفته از واژه عربی صک به معنای چک، نوشته بدهکار، سفته و قبض بدهی است و به طور معمول، به عنوان اوراق قرضه اسلامی تعریف می‌شود.

تمایزی که میان این دو تعریف از صکوک وجود دارد، اساسی و مهم است، چرا که با تاکید بر این تفاوت، هدف از به کارگیری صکوک به عنوان ابزاری جدید در بانکداری اسلامی، تقلید از اوراق قرضه مبتنی بر بهره در بانکداری معمول نیست، بلکه ایجاد ابزاری ابتکاری است که منطبق بر قوانین شریعت اسلام باشد.